ಕಮಲಾ ಸೊಹೊನಿ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಪಿಎಚ್‌ಡಿ ಪಡೆದ ಮೊದಲ ಭಾರತೀಯ ಮಹಿಳೆ; ಅವರ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಜೀವರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ ಹಾಗೂ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವಿಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಲಿಂಗ-ಆಧಾರಿತ ಪೂರ್ವಾಗ್ರಹದ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡುತ್ತಾ, ಅವರ ಜೀವನವು ಪುರುಷ-ಪ್ರಾಬಲ್ಯದ ವಿಜ್ಞಾನ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಪ್ರವರ್ತಕ ಭಾರತೀಯ ಮಹಿಳಾ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ನಡೆಸಿದ ಹೋರಾಟವನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸುತ್ತದೆ.
ಹೌದು, ಬಯೋಕೆಮಿಸ್ಟ್ರಿಯಲ್ಲಿ ವಿಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಪಿಎಚ್‌ಡಿ ಪಡೆದ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳೆ! ಇವರು 1912, ಜೂನ್ 18 ರಲ್ಲಿ ಇಂದೋರ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಆಕೆಯ ತಂದೆ ಮತ್ತು ಚಿಕ್ಕಪ್ಪ ಇಬ್ಬರೂ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಮತ್ತು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಟಾಟಾ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್‌ನ (ನಂತರ ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್ ಎಂದು ಮರುನಾಮಕರಣಗೊಂಡಿತು) ಹಳೆಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಅವರು ಬಾಲ್ಯದಿಂದಲೂ ಉತ್ತಮ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದರು.
ಅವರು ‘ಕುಟುಂಬ ಸಂಪ್ರದಾಯ’ ವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿದರು ಮತ್ತು 1933 ರಲ್ಲಿ ಬಾಂಬೆ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಬಿಎಸ್ಸಿ ಪದವಿ ಪಡೆದರು. ಕಮಲಾ ತನ್ನ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದಾಗ ಮತ್ತು ಸಂಶೋಧನಾ ಫೆಲೋಶಿಪ್‌ಗಾಗಿ ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್‌ಗೆ (ಐಐಎಸ್‌ಸಿ) ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದಾಗ, ಐಐಎಸ್‌ಸಿಯ ಆಗಿನ ನಿರ್ದೇಶಕ ಮತ್ತು ಹೆಸರಾಂತ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ವಿಜೇತ ಪ್ರೊ. ಸಿ.ವಿ.ರಾಮನ್ ಅವರು ಮಹಿಳೆಯರು ಸಾಕಷ್ಟು ಸಮರ್ಥರಲ್ಲ ಎಂಬ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ಅದನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದರು.
ಕಮಲಾ ಅವರು ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ದಿಗ್ಭ್ರಮೆಗೊಂಡರೂ, ತಮ್ಮ ನಿಲುವಿಗೆ ಅಂಟಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಪ್ರೊ. ಸಿ.ವಿ. ರಾಮನ್ ಅವರ ಕಚೇರಿಯ ಹೊರಗೆ ‘ಸತ್ಯಾಗ್ರಹ’ ನಡೆಸುವ ಮೂಲಕ ಅವರ ನಿರಾಕರಣೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಅವರಿಗೆ ಪ್ರವೇಶ ನೀಡುವಂತೆ ಮನವೊಲಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದರು. ನಂತರ ಕಮಲಾ ರವರ ವಿದ್ವತ್ತನ್ನು ಕಂಡು ರಾಮನ್ ಅವರು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಪಶ್ಚಾತ್ತಾಪ ಪಟ್ಟರು. ಇದರ ನಂತರ, ಪವಿತ್ರವಾದ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಬಾಗಿಲುಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಅನುಮತಿಸದ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ತೆರೆಯಲಾಯಿತು.
ನಂತರ ಅವರು ಕೇಂಬ್ರಿಡ್ಜ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯಕ್ಕೆ ಹೋದರು ಮತ್ತು 1939 ರಲ್ಲಿ ಸಸ್ಯ ಅಂಗಾಂಶಗಳು ಮತ್ತು ಕಿಣ್ವಗಳನ್ನು ಸಂಶೋಧಿಸುವ ಜೀವರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಪದವಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು. ನಂತರ ಅವರು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಹಿಂತಿರುಗಿದರು ಮತ್ತು ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿಯವರ ಕರೆಯ ಮೇರೆಗೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತಾವಾದಿ ಹೋರಾಟಕ್ಕೆ ಸೇರಿದರು.
ಅವರ ಸಂಶೋಧನೆಯು ವಿಟಮಿನ್‌ಗಳ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ದ್ವಿದಳ ಧಾನ್ಯಗಳು, ಭತ್ತ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಕೆಲವು ಬಡ ವರ್ಗಗಳು ಸೇವಿಸುವ ಆಹಾರ ಪದಾರ್ಥಗಳ ಪೌಷ್ಠಿಕಾಂಶದ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಪರಿಶೋಧಿಸಿತು. ಅವರ ಕೃತಿಗೆ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಲಭಿಸಿತು.
1998 ರಲ್ಲಿ ನವದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ಇಂಡಿಯನ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಆಫ್ ಮೆಡಿಕಲ್ ರಿಸರ್ಚ್ (ICMR) ಆಯೋಜಿಸಿದ್ದ ಅಭಿನಂದನಾ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಕಮಲಾ ಸೊಹೊನಿ ನಿಧನರಾದರು. ಆಕೆಯ ಸ್ಥಿತಿಸ್ಥಾಪಕತ್ವವು ಅನೇಕ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಕನಸು ಕಾಣಲು ಮತ್ತು ಸಮೀಪಿಸಬಹುದಾದ ಯಾವುದೇ ಅಡೆತಡೆಗಳನ್ನು ದಾಟಿ ಮುನ್ನುಗ್ಗಲು ಸ್ಫೂರ್ತಿಯಾಗಿದೆ.
ಹೇಮಂತ ಚಿನ್ನು ಕರ್ನಾಟಕ ಶಿಕ್ಷಕರ ಬಳಗ